Beleggen is (g)een rationeel spel 

Beleggen lijkt op het eerste gezicht een rationeel spel: je investeert geld in de markt, waarbij je je vast probeert te houden aan feiten en data. Maar in de praktijk spelen emoties een grote rol. Ons brein houdt van zekerheid en reageert sterk op verlies. Onderzoek toont aan dat verlies bijna twee keer zwaarder aanvoelt dan winst, de klassieke ‘verliesaversie’. Dat is de reden waarom veel beleggers hun winst saboteren.

Financiële beslissingen worden namelijk niet alleen rationeel maar vaak ook emotioneel genomen. Wanneer de koersen dalen, ontstaat er paniek. Wanneer ze stijgen, ontstaat er hebzucht. Het herkennen, begrijpen en beheersen van emoties is essentieel voor succesvol beleggen. 

Bekende valkuilen van beleggers

Een paar bekende beleggersfouten zijn:

1. Piek-stress handelen
   In spannende tijden stappen veel beleggers tijdelijk uit. Tijdens de coronaperiode bijvoorbeeld verkochten veel mensen in paniek hun aandelen, terwijl de markt binnen een half jaar al herstelde. Als je belegd was in ons zeer offensieve profiel en gewoon was blijven zitten, behaalde je in 2021 een rendement van ruim 28%. 
2. Alles of niets spelen
   Beleggers overschatten vaak hun eigen kennis. In 2022 zagen we veel beleggers die al hun geld hadden ingezet op de techsector, vaak in slechts een paar aandelen zoals Meta en Tesla. Toen centrale banken de rente verhoogden, kreeg de techsector een flinke klap. Beleggers die uitsluitend in technologie zaten, zagen hun winsten verdampen. Beleggers met een goed gespreide portefeuille over meerdere sectoren en regio’s bleven grotendeels buiten schot.
3. De markt proberen te timen
   Inflatieangst en renteverhogingen zorgden in 2022 voor flinke onzekerheid. Veel beleggers stapten uit, denkend dat de markt nog verder zou dalen. Maar de markt herstelde zich in de loop van 2023 onverwacht sterk. Wie de markt probeerde te timen en tussentijds was uitgestapt, miste deze opleving.

John Bogle, de oprichter van Vanguard en een icoon in passief beleggen, zei ooit treffend: “De beurs is een apparaat om geld over te dragen van de actieve naar de geduldige belegger.”

Hoe voorkom je emotionele misstappen?

Met een goede spreiding kun je het bedrijfsrisico flink verlagen, maar het marktrisico blijft.  Een paar tips om het hoofd als belegger koel te houden zijn:

1. Kijk niet te vaak naar je beleggingen
   Houd de lange termijn in het vizier. Dagelijks naar je beleggingen kijken zorgt alleen maar voor onrust. Tussentijdse marktbewegingen horen bij beleggen. Het doel is lange termijn groei, niet korte termijn winst.
2. Blijf bij je plan
   Houd vast aan je beleggingsdoelstellingen en stem daar je beleggingshorizon en profiel op af. Een duidelijke strategie weerhoudt je er als belegger van om emotionele keuzes te maken en tussentijds uit te stappen. 
3. Bel ons!
   Beleggen roept hoe dan ook emoties op, en juist daar zit onze meerwaarde als vermogensbeheerder. Wij zijn je stabiele factor, de partij die je kunt bellen als je twijfelt, je strategie wilt bespreken of overweegt uit te stappen. 

Conclusie

Je grootste vijand bij beleggen ben je zelf. Angst en hebzucht zorgen ervoor dat veel beleggers precies op het verkeerde moment in- of uitstappen. Maar wie kalm blijft en vasthoudt aan zijn plan, wordt op lange termijn beloond. 

Lees meer over Slow beleggen

Beleggen draait om consistentie, discipline en vertrouwen. Zoals mijn collega Peter van der Slikke in het boek Slow beleggen schrijft: “Wie belegt met een lange termijnvisie, wint de race op zijn gemak.” Wil je meer lezen over onze visie?