Verkiezingen wereldwijd 

In de afgelopen maanden hebben miljoenen mensen over de hele wereld hun stem uitgebracht op hun favoriete partij en daarmee een klein beetje invloed gehad op de richting van de maatschappij waarin zij leven. Er waren verkiezingen in India, Zuid-Afrika, België, Mexico, Frankrijk, Verenigd Koninkrijk en natuurlijk de Europese verkiezingen. Veel uitkomsten laten zien dat de politieke voorkeuren verschuiven, met als gevolg dat begrotingstekorten toenemen.

In sommige landen is er sprake van een schijndemocratie, waar het nieuws vaak vanuit de overheid wordt beheerd en gemanipuleerd. Daarover hebben we het nu niet. Wel over landen waarin de stemmer in alle vrijheid een keuze kan maken

Uitgaven stijgen na verkiezingen 

De meeste Europese landen kennen open en eerlijke verkiezingen, wat leidt tot een eerlijk en transparant democratisch proces. Wel doen politieke partijen er alles aan om kiezers voor zich te winnen, vaak door grote beloften te doen. Na de verkiezingen zien we daarom vaak een stijging in de uitgaven van de overheid. Er wordt dan stevig geïnvesteerd in nieuwe activiteiten of in zaken waar flinke achterstanden zijn opgetreden. Dit heeft direct invloed op de begroting. 

Focus op netto inkomen

Een cruciaal onderwerp tijdens de verkiezingen is het netto inkomen van burgers, vooral aan de onderkant van de inkomenspiramide. Zij hebben doorgaans moeite om rond te komen en vormen een vrij grote kiezersgroep. Politieke partijen proberen deze kiezersgroep aan zich te binden door een verlaging van de inkomstenbelasting en dus hogere netto inkomens te beloven. Dit zorgt er echter voor dat overheidsinkomsten navenant afnemen. Zie hier de ingewikkelde spagaat waar menig politicus en kabinet mee worstelt.

Oplopende begrotingstekorten 

In veel Europese landen lopen de maatschappelijke spanningen op. In landen als Frankrijk en Engeland, maar ook in ons eigen land, stijgt de vraag naar hogere lonen. Tegelijkertijd vergen zaken als veiligheid, de energietransitie, het klimaat en de zorg zeer omvangrijke investeringen. Op het begrotingsvlak piept en kraakt het. 

Om de rust in de samenleving te bewaren, zien we een tendens van toenemende begrotingstekorten, ondanks Europese afspraken om deze binnen de perken te houden. 

Invloed op beleggers en de economie 

Voor jou als belegger is de vraag of je door deze ontwikkelingen beter of slechter af bent.

• Aan de ene kant heb je er op lange termijn belang bij dat de overheidsfinanciën op orde zijn en de begrotingstekorten niet te veel uit de hand lopen. 
• Aan de andere kant heb je er ook belang bij dat de maatschappelijke spanningen niet te veel oplopen en de koopkracht van de laagstbetaalden wordt verbeterd.

Het lijkt erop dat er nu, naast wat er op dit vlak reeds is gerealiseerd, concreet iets gedaan gaat worden aan de koopkracht van de laagstbetaalden in onze samenlevingen. Hierbij zullen we een lichte toename van de inflatie en een beperking van de renteverlagingen op korte termijn voor lief moeten nemen. 

Ook het begrotingstekort zal gaan oplopen door de noodzakelijke investeringen door de hierboven benoemde beleidsonderwerpen: veiligheid, de energietransitie, het klimaat en de zorg. Tegelijkertijd kunnen deze investeringen de economische groei stimuleren en de belastinginkomsten juist weer verhogen. 

Economische vooruitzichten

De verschuiving in politieke voorkeuren zal betekenen dat de nieuwe politieke elite een stempel wil drukken en eigen accenten zal leggen op het beleid. Dit leidt onherroepelijk tot nieuwe en per saldo hogere overheidsuitgaven. Zolang de nieuwe beleidsmakers een balans weten te vinden tussen noodzakelijke uitgaven enerzijds en redelijk gezonde overheidsfinanciën anderzijds, dan ziet het perspectief voor beleggers er zeker niet somber uit. 

Politieke spanningen zijn in het verleden vaker voorgekomen, maar steeds heeft de democratie haar corrigerende werking laten zien. In die zin blijven wij vertrouwen houden in de democratie en de onderliggende krachten daarvan. 

Conclusie

Hoewel hogere overheidsuitgaven en daarmee oplopende begrotingstekorten op de korte termijn zorgen kunnen baren, kunnen ze op de lange termijn een stimulans zijn voor economische groei. Het is essentieel dat politici en beleidsmakers een balans vinden tussen het verbeteren van de koopkracht van lager betaalden en het behouden van gezonde overheidsfinanciën. Op die manier kunnen zowel de maatschappij als beleggers profiteren van een stabiele en groeiende economie.

Samengevat

• Politieke verschuivingen leiden tot meer focus op hogere netto inkomens voor lagere inkomensgroepen.
• Politieke beloften voor inkomensverhogingen resulteren in minder overheidsinkomsten.
• Grote investeringen zijn nodig voor veiligheid, energietransitie, klimaatmaatregelen en zorg.
• Lagere overheidsinkomsten kunnen economische stabiliteit bedreigen.
• Negatieve economische gevolgen: mogelijk hogere inflatie en beperking van de renteverlagingen.
• Positieve economische gevolgen: mogelijk stimulans voor economische groei, waar beleggers van profiteren.
• Het is van belang dat er een gezonde balans komt tussen verbeteren van de koopkracht en gezonde overheidsfinanciën.